5.2 Guerrilla, contraguerrilla (interview)
Description
Toen meneer H. tijdens de eerste Nederlandse militaire actie in 1947 oprukte met zijn KNIL-eenheid was de Indonesische vijand spoorloos verdwenen. Met de tactiek van de verschroeide aarde hadden de Indonesische legers zich teruggetrokken voordat de Nederlandse troepen hun aanval konden lanceren. De Indonesische troepen voerden een guerrillaoorlog tegen het beter en zwaarder bewapende Nederlandse leger. Met ‘hit-and-run’ aanvallen probeerden zij de Nederlandse poging tot het herstellen van koloniaal gezag te bemoeilijken. H. vertelt over een wraakactie van zijn commandant die werd georganiseerd nadat twee Nederlandse militairen omkwamen in een hinderlaag. De represailles waren bedoeld om een ‘voorbeeld’ te stellen aan zowel de Indonesische vrijheidsstrijders als de burgerbevolking, om te voorkomen dat zij hun steun gaven. Door deze beweging van guerrilla en contraguerrilla kwamen de strijdende partijen steeds dieper in een opwaartse geweldsspiraal terecht.
Interview met meneer Ir. H. SMGI 1126.2 (6), 1997.
Nederlandse militaire colonne onder vuur genomen tijdens ‘Operatie Product’ / Agresi Militer Belanda I in de buurt van Porsea. Sumatra, 1947. Fotograaf onbekend. KITLV 14079.
Transcriptie
H: Kijk, natuurlijk komen excessen voor. Als je een rotjongen bent en je vindt een motief om iemand voor zijn raap te schieten, dan bedenk je daar wel een reden voor. Zo zit een mens toch in elkaar. Al die onzin dat we zijn te vergelijken met SS’ers en dat we hebben gemarteld.
Tsja, ik ken een geval van die hinderlaag waar burgers doodgeschoten werden en de officier 6 lui heeft gefusilleerd. Heb ik dat verteld?
I: Ik geloof het niet.
H: Nou, een keer liep een burgerfouragewagen met een baboe voor de inkoop twee militairen voor bescherming in een hinderlaag. Twee doden. De auto aan flarden. De commandant werd zo hels, die heeft zes van zijn gevangen gepakt en naar de plek van de hinderlaag gebracht en dood laten schieten. Hij heeft gezegd dat ze daar drie dagen moeten blijven liggen. Ja, een hele aardige rustige vent. Ik bedoel omdat het vastgelegd wordt, ga ik hier niet een naam noemen, want ik heb zijn naam nog wel. Want dan zal wel een of andere actiegroep die daar wat lelijks van zegt.
I: Wat vond u er toen van?
H: Begrijpelijk, meer niet. Niet goed- of afkeuren. Begrijpelijk.
Interview met meneer Ir. H. SMGI 1126.2 (6), 1997.
Nederlandse militaire colonne onder vuur genomen tijdens ‘Operatie Product’ / Agresi Militer Belanda I in de buurt van Porsea. Sumatra, 1947. Fotograaf onbekend. KITLV 14079.
Transcriptie
H: Kijk, natuurlijk komen excessen voor. Als je een rotjongen bent en je vindt een motief om iemand voor zijn raap te schieten, dan bedenk je daar wel een reden voor. Zo zit een mens toch in elkaar. Al die onzin dat we zijn te vergelijken met SS’ers en dat we hebben gemarteld.
Tsja, ik ken een geval van die hinderlaag waar burgers doodgeschoten werden en de officier 6 lui heeft gefusilleerd. Heb ik dat verteld?
I: Ik geloof het niet.
H: Nou, een keer liep een burgerfouragewagen met een baboe voor de inkoop twee militairen voor bescherming in een hinderlaag. Twee doden. De auto aan flarden. De commandant werd zo hels, die heeft zes van zijn gevangen gepakt en naar de plek van de hinderlaag gebracht en dood laten schieten. Hij heeft gezegd dat ze daar drie dagen moeten blijven liggen. Ja, een hele aardige rustige vent. Ik bedoel omdat het vastgelegd wordt, ga ik hier niet een naam noemen, want ik heb zijn naam nog wel. Want dan zal wel een of andere actiegroep die daar wat lelijks van zegt.
I: Wat vond u er toen van?
H: Begrijpelijk, meer niet. Niet goed- of afkeuren. Begrijpelijk.