6.6 Duizend boeken en granaten (interview)
Description
In de koloniale periode bezocht meneer Sosrosuwarno een Hollands Inlandse School (HIS). Het was echter thuis dat hij onderscheid leerde maken tussen Indische geschiedenis – gericht op Nederland – en Indonesische geschiedenis. Ook las hij van jongs af aan gretig uit het werk van Multatuli. De capitulatie van Nederlands-Indië na de Japanse inval maakte een diepe indruk op hem: de Nederlanders bleken niet zo onoverwinnelijk als de schoolboeken vertelden. Hij maakte jongeren warm voor de onafhankelijkheid door ze te wijzen op het werk van Indonesische intellectuelen, waaronder dat van Sukarno en Sjahrir. Tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog ging Sosrosuwarno studeren aan een pas gestichte Indonesische universiteit. Ook sloot hij zich aan bij de Laskar Kere, studententroepen van de Republiek Indonesië. Uitgerust met Japanse wapens, vochten zij tussen Solo en Semarang tegen de Ghurka-troepen van het Engelse leger. Sosrosuwarno vertelt hoe hij strijden en studeren combineerde.
Interview met meneer S. (Suhendro) Sosrosuwarno. SMGI 1466.2 (4). Hilversum, 1999.
Groepsportret van Indonesische vrijheidsstrijders. Java, 1948-49. Fotograaf onbekend. KITLV 14040.
Transcriptie
I: Van naar school gaan kwam niet veel meer?
S: Nou nadat wij hadden vochten gingen we weer naar school. De stof die we moesten inhalen kregen we van onze klasgenoten. Aan het front namen we boeken mee om te studeren. Je moest echt roeien met de riemen die je had! Toen ik gewond raakte werd ik onthaald als een held. Ik begon al links te schrijven. Misschien moest ik mijn rechterhand verliezen, dacht ik.
I: Hoe bent u in die strijd verzeild geraakt?
S: De Laskar Kere was in Salatiga en ik ben daarheen gegaan. Ik wilde meevechten. Een van onze leraren heeft de hele nacht op mij ingepraat: ‘Ga toch niet vechten jongen, ga toch door studeren. Want jij bent de hoop des vaderlands.’ Maar ik moest en zou meevechten. Toen ben dus naar Salatiga meegereisd op een truck en heb mij aangesloten bij de Laskar Kere. Ik had nog nooit van mijn leven een schot gelost met een geweer. Tijdens een van die gevechten daar – in Tuntang – heb ik voor het eerst op Ghurka’s geschoten. En gaandeweg werd ik er beter en beter en beter.
Interview met meneer S. (Suhendro) Sosrosuwarno. SMGI 1466.2 (4). Hilversum, 1999.
Groepsportret van Indonesische vrijheidsstrijders. Java, 1948-49. Fotograaf onbekend. KITLV 14040.
Transcriptie
I: Van naar school gaan kwam niet veel meer?
S: Nou nadat wij hadden vochten gingen we weer naar school. De stof die we moesten inhalen kregen we van onze klasgenoten. Aan het front namen we boeken mee om te studeren. Je moest echt roeien met de riemen die je had! Toen ik gewond raakte werd ik onthaald als een held. Ik begon al links te schrijven. Misschien moest ik mijn rechterhand verliezen, dacht ik.
I: Hoe bent u in die strijd verzeild geraakt?
S: De Laskar Kere was in Salatiga en ik ben daarheen gegaan. Ik wilde meevechten. Een van onze leraren heeft de hele nacht op mij ingepraat: ‘Ga toch niet vechten jongen, ga toch door studeren. Want jij bent de hoop des vaderlands.’ Maar ik moest en zou meevechten. Toen ben dus naar Salatiga meegereisd op een truck en heb mij aangesloten bij de Laskar Kere. Ik had nog nooit van mijn leven een schot gelost met een geweer. Tijdens een van die gevechten daar – in Tuntang – heb ik voor het eerst op Ghurka’s geschoten. En gaandeweg werd ik er beter en beter en beter.