De verdrijving van de Moren

Ferdinand II van Aragon, of in het Spaans Fernando el Católico, huwde in 1469 Isabella van Castilië, halfzuster en erfgename van koning Hendrik IV van Castilië. Ferdinand en Isabella gingen de geschiedenis in als de Reyes Católico (Katholieke Koningen). Hun huwelijk leidde namelijk op termijn tot de eenwording van Spanje. Ferdinand en Isabella werden in 1474 koning en koningin van Castilië. Beiden voltooiden de reconquista door de verovering van het koninkrijk Granada in 1492 op de Moorse heerser Boabdil. Dit was niet de meest fraaie periode in de geschiedenis van Spanje want de verovering ging gepaard met de uitdrijving van de Moren (de moslims van het Iberisch schiereiland)  en Joodse onderdanen. In 1609, het jaar waarin het 12-jarig bestand met de Nederlanden werd afgesloten, werden alle Moren en een groot deel van de Morisken (de tot het Christendom bekeerde moslims) uit Spanje verjaagd.  Vele van hen vonden een veilig heenkomen in Noord-Afrika waar zij met de nodige verbittering en vol heimwee naar hun Al-Andalus een nieuw leven probeerden op te bouwen.

Luis Marmol Carvajal

RESOURCE

Luis Marmol Carvajal

Sevilla en Granada

RESOURCE

Sevilla en Granada

Mohammed XII Abu Abdallah

RESOURCE

Mohammed XII Abu Abdallah

Ferdinand II van Aragon en Isabella van Castilië

RESOURCE

Ferdinand II van Aragon en Isabella van Castilië


‘Isabella en Ferdinand waren katholieke heersers geworden van een grotendeels islamitische bevolking. Om die zogenaamde morisken te bewegen het ‘ware geloof’ aan te nemen werd de inquisitie opgericht, waarmee een agressieve bekeringspolitiek begon die ertoe moest leiden dat Spanje gezuiverd werd van islamitische aanwezigheid. Sommige Moren gingen over tot het christendom, eerder uit lijfsbehoud dan uit geloofsvuur, anderen beleden het katholicisme met de mond, maar trokken bij de mis waar ze verplicht aanwezig moesten zijn demonstratief een zuur gezicht. De inquisitie verbood Moorse liederen, Moorse kledij en Moors eten. Vooral de aubergine moest het ontgelden: controleurs gingen langs de deuren om te ruiken of er geen aubergine in olijfolie werd gebakken, want dat werd geassocieerd met de islam en dat zou erop wijzen dat de Moren heimelijk binnenshuis hun geheime geloof nog aanhingen. 

Een bepaalde groep wekte de wrevel van de inquisitie: de bewoners van Hornachos. Zij hadden een aan arrogantie grenzende autonomie voor zichzelf opgeëist, waardoor katholiek Spanje ver weg leek. Maar ook deze minirepubliek in Extremadura [Andalusië?] naderde zijn eind. Nadat er een massamoord was gepleegd op de opstandelingen werden de 3500 overgebleven bewoners gedwongen naar Sevilla te lopen, waar ze verder werden getransporteerd naar Marokko. Plannen om ze op volle zee te laten zinken werden om redenen van complexiteit terzijde geschoven.’