Activisme

Jan Wolkers is altijd een gereformeerde jongen gebleven. Hoewel hij al jong van het geloof viel – nadat zijn lapjeskat was gestorven en zijn vader hem had verteld dat dieren niet naar de hemel gingen, toen wilde Jan daar zelf ook niet meer heen – werd hij gedreven door heilige overtuiging en had hij een groot rechtvaardigheidsgevoel. Tot afgrijzen van zijn vader zag Jan al jong veel in het communisme, waarmee hij vlak voor de oorlog in aanraking was gekomen door een buurman in de Deutzstraat, de Spartacuscommunist Jacques de Vink, die hem de gedichten van Herman Gorter te lezen had gegeven. Tijdens de zogenoemde Politionele Acties kalkten zij ’s nachts leuzen op de muren: Beul & Dreess – in koloniale waren. De naam van de politicus Drees met SS in Runentekens.

Nadat hij Karina Gnirrep had ontmoet, die uit een vuurrood nest kwam, verkeerde Wolkers geregeld in communistische kringen. In de zomer 1966 brak in Amsterdam een kleine revolutie uit. Nadat het huwelijk van Beatrix en Claus werd verstoord door protesten en de politie op demonstranten had ingehakt, retourneerde Wolkers uit protest de Novelleprijs van Amsterdam à € 2500. En hij opende een

  tentoonstelling van foto’s van het politiegeweld, die ook weer uit de hand liep. De demonstratie op 14 juni 1966 na de dood van Weggelaar, een arbeider die na een charge van de politie dood op straat was achtergebleven, liep uit op een slagveld en de bestorming van de redactie van de Telegraaf.

Over de stadsrevolutie heeft Wolkers een roman proberen te schrijven: De hittegolf. Hij kwam niet verder dan een paar hoofdstukken. Maar de strijd voor de goede zaak gaf hij niet op. Hij was zeer betrokken bij de oorlog tegen Vietnam. Liep met een levensgroot bord met de ‘vrijheidsstrijder’ Ho Tsji Min mee in een protestmars tegen de Amerikaanse president Johnson, ontwierp voor de CPN posters met schietschijven en de tekst ‘Amerikanen uit Vietnam’. Toen op 4 april 1968 Martin Luther King was vermoord, ging hij de straat op met een bord waarop hij had geschreven: ‘Er zullen nog meer negers / worden vermoord. Maar / zij zullen terugslaan! / Wie napalm zaait, zal geweld oogsten.’  

Typoscript van De hittegolf, 1966

RESOURCE

Typoscript van De hittegolf, 1966

Jan Wolkers met bord Ho Tsji Min tijdens een demonstratie tegen de oorlog in Vietnam, 1968

RESOURCE

Jan Wolkers met bord Ho Tsji Min tijdens een demonstratie tegen de oorlog in Vietnam, 1968

Protestbord van Jan Wolkers voor de demonstratie na de moord op Martin Luther King, 1968

RESOURCE

Protestbord van Jan Wolkers voor de demonstratie na de moord op Martin Luther King, 1968

Jan Wolkers, Amerikanen uit Vietnam. Affiche, 1968

RESOURCE

Jan Wolkers, Amerikanen uit Vietnam. Affiche, 1968