Het vulkanische meertje Telaga Warna (het gekleurde meer) bij de Poentjak-pas op West-Java heeft zijn huidige bekendheid deels te danken aan de novelle Oeroeg (1948) van Hella S. Haasse, waar het Telaga Hideung heet. Telaga Warna is vanaf de negentiende eeuw een toeristische bestemming en trekt tot op heden toeristen aan. Tal van reizigers hebben hun bezoek hieraan beschreven en er zijn heel wat foto’s overgeleverd van poserende Europeanen. Het rimpelloze water, dat de groene tint van het omringende oerwoud weerspiegelt en daarom het ‘gekleurde meer’ wordt genoemd, stond algemeen bekend om zijn schoonheid.
De arts Isaäc Groneman maakte in de tweede helft van de negentiende eeuw een tochtje naar het meer en schreef erover in zijn boek Bladen uit het dagboek van een Indisch geneesheer (1874). Langs een glibberig voetpad en door een ‘ondoordringbare wildernis’ van hoge bomen wandelde hij naartoe, totdat hij plotseling oog in oog stond met ‘een kalm en rimpelloos watervlak, dat geen andere kleur terugspiegelt dan ’t onsterfelijke groen van een overmachtige vegetatie, die geen enkel plekje van de wanden van dezen stillen afgrond onbedekt laat’. De schoonheid van het vulkanische meertje overdonderde hem: ‘’t Is ons alsof de tijd ophoudt zich voort te bewegen; ’t is of een ongekende macht ons kluistert aan de op eens lief geworden plek, aan de trouwe moederborst der natuur, en of haar troostende geest u toeroept: hier leven, hier sterven, ver van de wereld, dat is geluk!’
1. Inheemse bedienden bij Telaga Warna, tijdens de Javareis van A.E.F. Muntz, 1901-1902. [KITLV 19466]
2. Europees gezelschap bij Telaga Warna, circa 1915. [KITLV 114381]